附圖刊發在作者刊登本文的「部落格」圖中左起第二人是菲作家聯盟主席亞瑪溜（V. Almario）院長、第三人施華謹、第四人藍廷駿（雲鶴）

Filipino sa dila ng Tsino (華人口中的菲語)
Roberto Anonuevo 作 愛濱 譯

　　以前我並不在乎那位用中文執筆的華裔詩人--藍廷駿（James T.C. Na）先生；儘管他的詩篇曾被翻譯成多種外語。我之所以這麼說，主要是因為我感受到有些譯文並沒有一點點的詩情畫意；由於我本人又不懂漢語或任何其他中國方言，所以我斷定他的詩篇一概是醜陋的，不卒一讀。但是在看到Mario I. Miclat先生和施華謹先生用菲語翻譯他的著作後，我的這種看法竟然完全改變了。
　　藍廷駿先生（筆名雲鶴）的著作包括《雲鶴的幾首詩》、《野生植物及其他》、《詩景交輝》等詩集。
　　他的詩作處處渲染着思念異鄉故土。他可以被列入在形容「移居海外華人」總稱為「華僑」的行列之中。這種處境致使藍先生作為一個中國人而處於左右為難、尷尬的邊緣；儘管他有能力口述漢語和提筆書寫漢字，但是他卻不能全然受到中國國內其同族中國人的認同。
　　在Miclat先生和施華謹先生翻譯他的詩作中，不管你如何倒置本末，縱然藍先生身流着中國人的血液，但他的形象無疑是一位徹底擁有「菲人意識」的詩人。在《鄉愁》一詩中，可以感受到他在尋找故鄉中的情懷並無異於他在找家的感情。
　　另一首有異曲同工的詩作是他的《野生植物》。
　　詩中的人物將自己比喻為一種野生植物，時時刻刻因其根源而被困擾着。對於這些被視為外來的人來說，這種煩惱與其寄居國人民如何接受他們是息息相關的，因為這些外來人被認定必然效忠他們原本的祖籍國--中國。
　　但是事實未必盡然。離別中國而移居他鄉的中國人一般都會改變身份的；而這個身份的改變恰恰與他們的寄居地有密切的牽連。「華僑」這個詞匯意義嚴肅，它有時候意味着是一個人脫離自己的國家；而任何人一旦戴上這個稱號，他在不久的將來必定落地生根，融入其居留地，而成為TSINOY（華人，而不是華僑）。
　　然而，藍先生也善於利用與中國有密切關係的形象來寫詩，猶如他的詩作《階》。
　　在詩中可以看到作者採用靠近河邊或海岸的環境，以及那些陡峭的石階來描述詩中人物的感情。詩中的石階是一條漫長無邊的路。恰似童年盡頭的長夜；但是詩中的人物和與他對話的人的旅途卻是有終點的。詩中所提及的長階其實是蘊藏在詩中說話者的心中，而和他對話的也許是與他追求同樣理想、志同道合的親友或情侶。
　　華人漂洋過海來到菲律濱的歷史，源遠流長；華人與本國各島嶼的居民通商可追溯始於宋朝（公元九六○到一二七九）和明朝（一三六八至一六四四年）。後來成立的八連讓華人能自由作買賣、集會、棲身，而最聞名的就是岷倫洛區的「中國城」。有關華人移居菲律濱的歷史記載，無論是從考古學或人類學考據方面來看，這些研究已不在少數，但是對於有關華人血統的菲律濱人對菲律濱文學作出貢獻的研究工作卻黯然無幾。
　　因此，將藍先生的詩篇翻譯成菲語，確實是妙不可言。藍先生為菲律濱文學譜寫了一新篇章，這當然與翻譯是有所牽連的。首回乍看他的詩作深感其平平淡淡，但是愈看愈發現，原來詩中自有珍珠寶。例如他的詩作《海》。
　　藍先生寫詩的思維、情懷一直徘徊在中國和菲律濱之間，但是最有魅力的詩作無疑是有關中國城的詩作，題為《馬車》。
　　詩中最諷刺的片段在於其尾部：僅在暴風雨來時，唐人街水漲如江河，才猛地想起顯得殘老、落伍、無能的古典馬車，遠勝現代如飛的四輪。這種感慨只有那些親身坐過馬車、在暴風雨中，在水淹及腰部中涉水衝浪的人，才能有同感的體會，才能引起共鳴。
　　藍先生寫詩難能可貴的敏感性肯定出現於他的其他的詩篇，一貫重視人的本性和其存在，我希望出現更多仿傚他寫作的詩人--即不因為身為「華人」的包袱而被困擾，而是在寫詩時，以現代菲律濱人的觀點歌頌菲律濱，拋棄往昔一直重溫糾纏於故國的情緒。

作者簡介：
　　四十五歲左右的Roberto Anonuevo，是菲律濱的主要詩人之一，因多次獲得CARLOS PALANCA文學集，已被列入該文學集Hall of Fame。他曾任我國最具影響力的文學組織菲律濱作家聯盟（UNYON NG MGA MANUNULAT SA PILIPINAS，簡稱UMPIL）的主席（譯者）。

附 件:

原作 Filipino sa dila ng Tsino（菲文）刊登於作者的「部落格」
http://alimbukad.com/2008/10/20/filipino-sa-dila-ng-tsino/

雲鶴詩作菲文翻譯：

Pagnanasa　〈鄉 愁〉 Mario Miclat 譯
Kung kailangan kong sumulat ng tula,
Aking susulati'y isang pagnanasa.
Kung nararapat pa'y di kakalimutang
Plumang gagamiti'y yari sa kawayan,
Tutubugang tinta'y pakakatingkaran.
Kung di matatapos ang nais isulat,
Ang dampi sa papel na pluma kong hawak
Ay kababasahan ng damdaming tunay.
Pagnanasang nais na mailarawa'y
Iisang kataga ang kalalabasan,
Walang dili iba't katagang "tahanan."

〈鄉 愁〉 http://blog.udn.com/yunhe/965257

Ligáw na Halaman 〈野生植物〉　 Mario Miclat 譯

May dahon ma'y
Walang panalaytayan ng tubig.
May panalaytaya'y
Walang ugat.
May ugat ma'y
Walang lupang kinatatamnan.
Ito'y isang uri na ligaw na halaman
Na ang tawag ay Hwatsiao-
Tsinong namamayan sa ibayong dagat.

〈野生植物〉 http://blog.udn.com/yunhe/962266

Baitang 〈階〉　施華謹　譯

Minsan pang naparaan doon sa lumang kabayanan
Ang gabi'y lumalim at naging mahabang-mahabang daan
Parang isang matandang umaakay sa isa pang matanda
Umaasa sa isa't isa, umakyat sa magaspang na mga batong baitang
Bigla'y sinabi mo:
"Dapat nang tumigil, baka umapaw ang ilog
Maging tambo tayong hindi maabot ang mga pampang!"
Noo'y nakita ko
Ang luha sa mga mata mo, nagsisikap
Apulain ang pag-ibig na sumisiklab
Noo'y nakita ko ang lumbay, kahit nakangiti ka
Ang dulo ng mga baitang ay dulo ng gabi
Ang pintong binuksan ay pusong nakapinid
Marahang humalik at namaalam, wala nang dapat sabihin
Sa sansaglit, nagkahugis sa puso ko ang sanlibong batong baitang.

〈階〉 http://blog.udn.com/yunhe/1110735

Dagat 〈海〉　施華謹　譯

Sa wakas ako'y naging gaya nang mahusay manghulang matandang Hitana. Noo'y kasalukuyan akong nakakulong sa maliit na maliit na kuwadradong silid, malungkot at nag-iisa, kaya't napilitang humarap sa bintana at tanawin ang maliit na maliit na kuwadradong dagat. Dagat. Dagat. Nakita ko ang aking sarili, ang aking mga luha'y mga along humahampas pataas, at ang hiyaw ng dagat ay sigaw kong malakas.
Biglang-bigla, ang aking dapithapon ay naging tubog sa ginto!

〈海〉 http://blog.udn.com/yunhe/1049686

Kalesa 〈馬 車〉 　施華謹　譯

Kung ang sinaunang apat na paa at dalawang gulong
Ay lalapatan ng estilong-Kastilang gusali ng ikalabinwalong dantaon
Kahit pa iyo'y isang tahimik at hindi gumagalaw na kuwadro
Mauulinigan pa rin ang mahihinang
Yabag ng bakal-kabayo at masasayang usapan
Pati banayad na kuliling ng kampanilya
Sayang nga lang, ang sinaunang apat na paa at dalawang gulong
Madalas maipit sa mga Benz at Ford ng 1986
Sumasalunga sa rumaragasang dyipni at mga tao
Umuusad sa gitna ng nakasusukang malalangis na alikabok
Lalong nagmumukhang matanda, makaluma, at mahina.
Sa panahon lamang ng ulan at bagyo
At nagsasailog ang mga kalsada sa Chinatown
Saka biglang natatanto, siya na sinauna
Daig ang mabibilis at makabagong apat na gulong.

〈馬 車〉 http://blog.udn.com/yunhe/1261024